TEESSÜF
Ne varsa eski kelimelerde var… Nasıl edeceğiz de bunları yeni kuşaklara aktaracağız? Ercan Yenal sipariş etmişti bu kelimeyi.. Buyurunuz maestro: “Yazıklar olsun!” kelimenin sözlük anlamı bu, annesi Esef, adını üç kere üflemiş kulağına doğurduğunda “teessüf, teessüf, teessüf” diye.. İkisi de pırıl pırıl kelimelerdir, iyi aile, köklü kütüklü… Bir yerde okumuştum, genç birisi “bunu yaşlılara söylememem gerektiğini […]
Devamı →KENAFİR GÖZLÜ
Bu laf bana çok komik gelir.. Ama öyle bir laf ki, uygun kişiyi bulduğunda, tastamam gediğe koyulmuş taş gibidir! Başka hiç bir kelime, bunun ifade edebildiği dolgunlukta ifade edemez, yani yerine geçebilecek, “ikâme” edebilecek bir başka sözcük yok gibi.. Araştırdım baktım, esasında “Kinaver gözlü” olması gerekirken, bizim dilimize böyle bir başkalaşım geçirerek girip yerleşmiş […]
Devamı →KÜLLÜ SU
Bugün kelime yok, inanmayacaksınız ama, kurabiye tarifi vereceğim! Dün akşam soba yakmıştık balkonda yemek yerken. Sabah da küllerini döktük, Mine “bundan çok güzel küllü su olurdu” diyerek hayıflandı! “O da ne ola?” diye sorunca, “kurabiye yapımında kullanılır, kıtır kıtır olmasını sağlar, ama nasıl yapılır tam bilmiyorum, teyzeme soralım, o bilir” dedi.. Aradık annemi, güldü, […]
Devamı →HASLET
Eski, hayli eski bir sözcük yine. Sözlüğe baktığımda, “yaradılıştan gelen huy, özellik, tabiat, mizaç” diyor. Yani belki, bazı huyların sonradan edinilmiş olduğuna işaret ediyor. Oysa bazı hal, tavır ve özelliklerimiz var ki, daha doğduğumuz gün bizim adeta fiziksel bir parçamız, bir organımız gibi, bizimle doğuyor, sanki bir yapıtaşı.. Gerçekten, küçük bir çocukta öyle bir […]
Devamı →YABANCI KÖKENLİ KELİMELER
Bu gün, izninizle, sevgili, kıymetli Ercan Yenal‘ın katkısını paylaşmak istiyorum. Bir kaç gün önce değerli arkadaşım Eser Onyil Ince nin dilimizde yaygın kullanılan yabancı kökenli kelimelerden duyduğu rahatsızlıktan söz etmişti, ben de bir iki karşı kelam etmiştim.. Ama işte güzel ve kapsamlı cevap burada, Teşekkürler Ercan Yenal: “Dilimizde büyük irtifa kaybının yaşandığı bu günlerde “Günün İlhamı”, hoş bir […]
Devamı →MUTMAİN
İşte hakiki bir naftalinli kelime, ucundan güve mi yemiş ne! Çok eski, artık hiç kullanılmayan, ama kulağa hoş gelen, fonetik yapısı güzel, kendisi de güzel.. 1930-40’ların güzellik yarışması birincileri gibi, Keriman Halis filan gibi… Günümüz güzellik anlayışıyla bir şekilde örtüşmeyen, yine de güzel bulabileceğiniz bir şahsiyet! Mutmain, emin olan, tatmin olan, gönlü yatmış, huzur […]
Devamı →SERENDIPITY
Bu gün İngilizce bir kelime düştü kısmetimize… Bir zamanlar rastlayıp, hoşuma gitmiş olan bu kelimeye göz atalım istedim.. Sözlükte şunları yazmış Türkçe karşılık olarak: Mutlu kaza, aramazken bulunan, mutlu tesadüf, şans eseri değerli birşeyler keşfetme yeteneği!! 🙂 Böyle bir kavram için bir kelime uydurma becerisi, gereğini hissetme duygusu, herhalde o kültür hakkında çok fikir veriyordur. Mutlu […]
Devamı →