Kafam karıştı.. Bir bilen yardımcı olsun. “Şüyu” kelimesinin sözlük anlamı: dilden dile dolaşma, herkesçe duyulma, yayılma. (kökende “şayia” var, “söylenti, dedikodu”)
“Şüyu-u vukuundan beter” denir bir söz vardır, güzel, dolgun bir ifadedir, bir şeyin lafının çıkmasının, gerçekleşmesinden kötü sonuçları olduğuna işaret eder. Mesela diyelim ki “fırınlarda un kalmadı” diye bir dedikodu çıkmış olsun, herkesin ekmek stoklamak maksadıyla fırınlara akın etmesi, bunun sonucunda da gerçekten fırınlarda un kalmayacak noktaya gelinmesi mümkündür.
Benim kafamı karıştıran ise bir hukuk terimi,” izale-i şüyu” yani, ortaklığın giderilmesi. (izale: giderme) bu durumda, “şüyu” ortaklık anlamına geliyor sanki. Oysa “dilden dile dolaşma, herkesçe duyulma, yayılma” olduğunu biliyoruz. “ortaklık” anlamı yok gibi. Gerçi bazı sözlüklerde “ortaklık” diye de gördüm, ama “söylenti, dedikodu” ile “ortaklık” anlamını hiç yakınlaştıramadım kafamda.
Bu durumda, soyut bir “ortaklık” (bilginin paylaşılmasından kaynaklanan, bilgi ortaklığı) fikri, somut bir ortaklık için de kullanılıyor, bir ev, veya arsa üzerindeki ortaklığa işaret ediyor.
ŞÜYU
Facebook Comments
- Published: 6 sene ago on 13 Mart 2019
- By: Ahmet Altan
- Last Modified: Şubat 12, 2019 @ 3:09 pm
- Filed Under: Kelimeler