Günün kelimesi “idrak”.. Pek de kenarda kalmış, unutulmuş bir kelime değil aslında, ama bunca kelime arasında, anılmayı hak ediyor. Sözlükte “akıl erdirme, anlama yeteneği, kavrayış” diye açıklanıyor. Esasında matah bir tarafı var, çünkü bir şeyi bilmek başka şey, idrak etmek başka şey sanki. İdrak etmek, adeta “jeton düşmesi” gibi bir his.. Gerçekten anlamak, neden sonuç ilişkisi kurmak, özümsemek, içselleştirmek gibi pek çok anlam içeriyor. Mesela şöyle iki cümle ile farkı farkedebiliriz umuyorum:
“Satrançta onu asla yenemeyeceğimi anladım”
“Satrançta onu asla yenemeyeceğimi idrak ettim”
Esasında her iki cümlede de aynı şeyi söylüyoruz, ancak ikisinin manâsı tastamam aynı değil.. Ya da bana öyle geliyor. Sanki ikinci cümlede, “idrak ettim” deyince, konuşmacı bir kaç maç yapmış ve bu deneyiminden böyle bir ders çıkarmış gibi geliyor bana.. Öte yandan ilk cümleyi okuduğumda da benzer bir duygum oluyor, “anladım” diyen kişi de bir deneyime dayandırıyor olmalı bu öngörüsünü. Galiba çok net olamıyorum, ya da çok zorluyorum.. İkisi aynı belki.. Bakalım, belki destek veren bulunur..