Yüklüyor...
Buradasınız:  Giriş  >  Gökmen Özmenteş  >  Okumakta Olduğunuz Yazı

KLASİKTEN POP’A ZAMAN ALGISI

Yazar:    /  16 Mart 2019  /  KLASİKTEN POP’A ZAMAN ALGISI için yorumlar kapalı

    Yazdır       Email

KLASİK’TEN POP’A ZAMAN ALGISI, CESUR ROMANTİKLER VE MESANE

Popüler müzikte ortalama şarkı süreleri üç ya da üç buçuk dakikadır. Bu sürenin ilk anları çok önemlidir ve şarkının melodik, armonik malzemesi ilk bir dakika içinde mutlaka sunulmalıdır. Pop müzik (kimi istisnalar haricinde) bu kalıba uyduğundan popüler müziğin ana akımı olmuştur. Yani psikolojik beklentileri karşılandığınız kadarıyla pop olursunuz…Gelelim klasik müziğe. Mozart döneminde tamamen oturmuş bir motif ve cümle kurgusu vardı. 2-4-8-16-32 ölçü üzerinden giden bu sıkı biçim anlayışı sonat formunun matematiksel boyutunu oluşturuyordu. İlk sekiz ölçü eserin temasını içeren bir öneme sahipti (çoğunlukla). Sonat Allegrosu olarak bilinen bu formda temponun çoğunlukla Allegro olmasının psikolojik açıdan gerekçeleri olmalıydı. Şöyle ki, Allegro tempoyu 120 BPM olarak kabul etsek, bu da saniyede 2 vuruş eder. 4/4’lük ölçü sisteminde bu da her ölçüyü 2 sn olarak belirler. 8 ölçülük bir müzik cümlesi böylelikle 16 sn, 16 ölçülük bir periyod da 32 sn sürecek demektir. Besteci eserin taşıyıcı temasını ilk 16 sn’de ve onu dominant tonunda (çoğunlukla) ikinci temaya bağlayacak ikinci sekiz ölçüyü de 32. sn sonuna dek sürdürecektir. Yani bu klasik formda ileri menzilli temel nüve ilk 32 sn içinde kurgulanmaktadır.

Günümüzden örnek verelim. Pop müzikte genel olarak üç bölümlü bir form anlayışı görüyoruz. A-B-C formunda C çoğunlukla nakarat olup, herşey nakarata doğru akmakta ve kitle nakaratta zirve yaşamaktadır. Nakaratın şarkının “peak” noktası olması ve tekrara bağlanması da ortalama 90 sn’dir. Netflix izleyicileri üzerinden bir araştırma yapmış ve bir içeriğin izlenebilmesi için yani izleyiciyi yakalayabilmek için ilk 90 sn’nin çok önemli olduğunu saptamış. Netflix’in dizi yapım algortiması tamamen buna dayalı artık. Pop müzikte de durum aynı…Klasik müzikte de durumu anlattım…ilk saniyeler…araçlar ve gereçler değişiyor sadece, mekanizma ve mantık aynı. Müzikte romantizm öncelikle bu form anlayışının yıkılması olmuştur. Bu klasik bestecilik kanonuna kişisel bir karşı çıkıştır romantizm. Bu yüzden seviyorum romantikleri aslında. Hadi bir romantizm tanımı yapayım…”zamanı farklı algılamak”.

A.Hitchcock ise konuya daha doğal bir açıdan yaklaşmış:

“Bir filmin uzunluğu insan mesanesinin dayanıklılığı ile doğrudan alâkalı olmalı”

 

Facebook Comments
Paylaşmak ister misiniz?
    Yazdır       Email